Komisja Europejska ogłosiła przyznanie znaczącego finansowania dla transgranicznych projektów infrastruktury energetycznej w ramach instrumentu „Connecting Europe Facility” (CEF). Kluczowe projekty obejmują dotację w wysokości 6,8 mln euro na rozwój Północno-Bałtyckiego Korytarza Wodorowego oraz ponad 3 mln euro dla konsorcjum państw bałtyckich na projekt technologii wychwytywania i składowania dwutlenku węgla (CCS).
Północno-Bałtycki Korytarz Wodorowy stanowi innowacyjną inicjatywę mającą na celu integrację infrastruktury wodorowej w sześciu państwach członkowskich UE: Finlandii, Estonii, Łotwie, Litwie, Polsce i Niemczech. Projekt, który otrzymał status projektu wspólnego zainteresowania (PCI) w kwietniu 2024 roku, ma potencjał redukcji emisji CO2 o 37 mln ton ekwiwalentu rocznie do 2050 roku.
Przyznane finansowanie zostanie wykorzystane na przeprowadzenie kompleksowych studiów wykonalności we wszystkich uczestniczących krajach. Badania obejmą planowanie tras gazociągów, projektowanie stacji kompresorowych, analizy finansowo-ekonomiczne oraz kwestie związane z pozwoleniami środowiskowymi i bezpieczeństwem. Projekt jest wspólnym przedsięwzięciem sześciu europejskich operatorów systemów przesyłowych, w tym polskiego GAZ-SYSTEM.
Równolegle, Konsorcjum CCS Bałtyk otrzymało ponad 3 mln euro na rozwój infrastruktury wychwytywania i składowania dwutlenku węgla. Projekt, zainicjowany przez KN Energies w 2022 roku, zakłada stworzenie infrastruktury do wychwytywania i transportu CO2 na Litwie i Łotwie. Planowane jest wychwytywanie CO2 z cementowni w obu krajach i jego transport przez port w Kłajpedzie do miejsc składowania na Morzu Północnym.
Minister energetyki Žygimantas Vaičiūnas podkreślił, że finansowanie to stanowi istotny krok w kierunku wzmocnienia konkurencyjności i niezależności energetycznej regionu bałtyckiego. Rozwój infrastruktury wodorowej oraz rozwiązań CCS nie tylko przyczyni się do redukcji emisji, ale również wesprze transformację przemysłową, zbliżając region do unijnego celu neutralności klimatycznej do 2050 roku.
Finansowanie w ramach CEF jest częścią szerszej strategii UE wspierającej przejście na czystą energię, ze szczególnym uwzględnieniem projektów związanych z wodorem i morskimi sieciami elektroenergetycznymi. Inwestycje te mają kluczowe znaczenie dla integracji rynków energetycznych i dekarbonizacji systemu energetycznego w Europie.
Źródło: Ministerstwo Energetyki Litwy