Innowacyjny projekt obsługi i tankowania wodoru w lotnictwie, prowadzony przez firmę Airbus i wspierany przez partnerów akademickich, operatorów lotnisk i wiodące firmy z branży wodorowej, został uruchomiony w celu zademonstrowania operacji naziemnych samolotów na małą skalę na trzech europejskich lotniskach.
Dążenie do dekarbonizacji naszej gospodarki i zwiększenia niezależności energetycznej Europy prowadzi do znacznego wzrostu popularności wodoru w zastosowaniach mobilnych i stacjonarnych. Wodór będzie również rozwiązaniem dla dekarbonizacji lotnictwa krótko- i średniodystansowego i będzie miał kluczowe znaczenie dla rozwoju niskoemisyjnych operacji lotniczych.
Projekt GOLIAT (Ground Operations of LIquid hydrogen AircrafT)* otrzyma finansowanie w wysokości 10,8 mln euro z unijnego programu ramowego Horyzont Europa za pośrednictwem CINEA, Europejskiej Agencji Wykonawczej ds. Projekt potrwa cztery lata i zademonstruje, w jaki sposób technologie obsługi i tankowania ciekłego wodoru (LH2) o wysokim przepływie mogą być opracowywane i wykorzystywane bezpiecznie i niezawodnie w operacjach lotniskowych.
Konsorcjum GOLIAT składa się z 10 partnerów z ośmiu krajów: Airbus (Francja, Niemcy, Wielka Brytania), Chart Industries (Czechy, Włochy), TU Delft (Holandia), Leibniz University Hannover (Niemcy), Royal Schiphol Group (Holandia), Rotterdam The Hague Airport (Holandia), Vinci Airports (Francja, Portugalia), Stuttgart Airport (Niemcy), H2FLY (Niemcy) i Budapest Airport (Węgry).
Grupa będzie wspierać przyjęcie przez przemysł lotniczy rozwiązań w zakresie transportu i magazynowania energii LH2 poprzez:
- Opracowywanie i pilotaż technologii tankowania LH2 skalowanych na potrzeby przyszłych dużych samolotów komercyjnych;
- Demonstracja operacji naziemnych samolotów LH2 na małą skalę na lotniskach;
- Opracowanie ram standaryzacji i certyfikacji dla przyszłych operacji LH2;
- Ocena wielkości i ekonomiki łańcucha wartości dla portów lotniczych.
Jako czyste i wydajne paliwo, LH2 oferuje obiecujące rozwiązanie w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych związanych z działalnością portów lotniczych i ich zależnością od paliw kopalnych. Wysoka gęstość energii LH2 umożliwia samolotom pokonywanie dużych odległości, ale do powszechnego wdrożenia wodoru na lotniskach jest jeszcze wiele kroków, w tym potrzeba lepszego zrozumienia wpływu operacyjnego, regulacyjnego, ekonomicznego i bezpieczeństwa, a także możliwości i wydajności technologii.
– Nadal wierzymy, że wodór będzie kluczowym paliwem dla przyszłości lotnictwa krótkodystansowego. Cieszymy się z możliwości pomocy w budowaniu operacyjnego uzasadnienia dla powszechnego codziennego stosowania ciekłego wodoru na lotniskach – powiedziała Karine Guenan, wiceprezes ds. ekosystemu ZEROe, Airbus.
– Wykorzystując nasze doświadczenie w projekcie HEAVEN, w którym ukończyliśmy pierwszy na świecie pilotowany lot samolotu elektrycznego napędzanego ciekłym wodorem, z niecierpliwością czekamy na wniesienie naszej wiedzy specjalistycznej w zakresie operacji LH2 do GOLIAT. Wierzymy w potencjał wodoru w zakresie transformacji lotnictwa i jesteśmy zaangażowani we wspieranie jego przyjęcia na rzecz zrównoważonej przyszłości. GOLIAT stanowi kolejny ważny krok w naszej podróży w kierunku dekarbonizacji przemysłu lotniczego i cieszymy się, że możemy być częścią tej ważnej inicjatywy – mówił Josef Kallo, współzałożyciel i dyrektor generalny H2FLY.
– Na Uniwersytecie Technicznym w Delft badamy różne aspekty lotnictwa napędzanego wodorem, ponieważ ten nośnik energii wykazuje ogromny potencjał w zakresie zmniejszenia wpływu lotnictwa na klimat. Aby ułatwić to przejście, powinniśmy opracować odpowiednią infrastrukturę i operacje na lotniskach. Jako partner w projekcie GOLIAT z niecierpliwością czekamy na stworzenie koncepcji operacyjnych i modeli obliczeniowych dla operacji naziemnych na lotniskach samolotów napędzanych wodorem, biorąc pod uwagę perspektywę linii lotniczych. W ten sposób możemy pomóc lotniskom i liniom lotniczym przygotować się na przyszłe samoloty wodorowe i przyczynić się do bardziej zrównoważonego ekosystemu lotniczego – dodał Alexei Sharpanskykh, Elise Bavelaar i Pieter-Jan Proesmans, Wydział Inżynierii Lotniczej i Kosmicznej, TU Delft.
Korzyści z zastosowania wodoru w lotnictwie
Wodór jest technologią o dużym potencjale, której energia właściwa na jednostkę masy jest trzykrotnie wyższa niż w przypadku tradycyjnego paliwa lotniczego. Wodór wytwarzany z energii odnawialnej w procesie elektrolizy nie emituje CO2, dzięki czemu energia odnawialna może potencjalnie zasilać duże samoloty na długich dystansach bez niepożądanego produktu ubocznego w postaci emisji CO2.
Ponieważ wodór ma niższą gęstość objętościową energii, wygląd przyszłych samolotów prawdopodobnie zmieni się, aby lepiej dostosować się do rozwiązań magazynowania wodoru, które będą większe niż istniejące zbiorniki paliwa do silników odrzutowych.
Wodór jest bezpiecznie wykorzystywany w przemyśle lotniczym i samochodowym od dziesięcioleci. Wyzwaniem dla branży lotniczej jest dostosowanie tego zdekarbonizowanego nośnika energii do potrzeb lotnictwa komercyjnego.
Istnieją dwa podstawowe zastosowania wodoru:
Napęd wodorowy: Wodór może być spalany w zmodyfikowanych silnikach turbin gazowych lub przekształcany w energię elektryczną, która uzupełnia turbinę gazową za pomocą ogniw paliwowych. Połączenie obu tych rozwiązań tworzy wysoce wydajny hybrydowo-elektryczny łańcuch napędowy zasilany w całości wodorem.
Paliwa syntetyczne: Wodór może być wykorzystywany do tworzenia e-paliw, które są wytwarzane wyłącznie z energii odnawialnej.
Źródło: Airbus
