Komisja Europejska rozpoczyna prace nad mechanizmem pilotażowym mającym przyspieszyć inwestycje na europejskim rynku wodoru. Nowa inicjatywa, będąca częścią Europejskiego Banku Wodoru, ma działać przez pięć lat i została utworzona w ramach pakietu dotyczącego gazów zdekarbonizowanych.
Mechanizm będzie gromadził, przetwarzał i zapewniał dostęp do informacji na temat popytu i podaży wodoru odnawialnego, niskoemisyjnego i jego pochodnych. Głównym celem jest umożliwienie europejskim odbiorcom dopasowania zarówno do europejskich, jak i zagranicznych dostawców poprzez lepsze zrozumienie rynku i usprawnienie współpracy między uczestnikami.
Komisja planuje gromadzić i przetwarzać dane rynkowe dotyczące rozwoju przepływów i cen wodoru. Rozpoczęto już procedurę udzielania zamówień publicznych w celu znalezienia dostawcy usług, który opracuje platformę informatyczną do obsługi mechanizmu. Umowa ma zostać podpisana do końca 2024 roku, aby działalność mogła ruszyć do połowy 2025 roku.
W Europie trwają już prace nad pierwszymi wielkoskalowymi elektrolizerami i podpisano pierwsze umowy odbioru. Poprawa widoczności popytu między dostawcami a konsumentami ma pomóc przyspieszyć ostateczne decyzje inwestycyjne w Europie i przyczynić się do zawarcia kolejnych umów odbioru.
Obecnie w UE realizowanych jest 254 projektów dotyczących wodoru odnawialnego, z czego 170 jest w trakcie realizacji, a 84 są planowane. Odpowiadają one niemal 3 GW mocy zainstalowanej. Oczekuje się, że kolejne 8 GW mocy zostanie udostępnione online po wdrożeniu projektów dotyczących elektrolizerów wybranych w ramach pierwszej pilotażowej aukcji wodoru odnawialnego.
Pierwsza unijna aukcja krajowa okazała się sukcesem i otrzymała 132 wnioski, z których siedem wybrano do otrzymania prawie 720 milionów euro wsparcia finansowego z funduszu innowacyjnego. Komisja planuje rozpocząć drugą aukcję krajową do końca bieżącego roku i pracuje nad opracowaniem ewentualnych aukcji międzynarodowych.
Ogółem w Europie zainwestowano około 18 miliardów euro z Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, programów państw członkowskich oraz kilku programów regionalnych i innowacyjnych w celu pobudzenia pierwszych projektów w zakresie produkcji wodoru. Komisja zatwierdziła również pomoc państwa na rzecz czterech ważnych projektów w łańcuchu wartości wodoru w wysokości 18,9 miliarda euro, które mają odblokować inwestycje prywatne o wartości około 27 miliardów euro.
Pilotażowy mechanizm wodorowy stanowi część trwających prac Komisji nad utworzeniem europejskiej platformy wieloproduktowej na rzecz wspólnego zakupu towarów strategicznych, która w przyszłości mogłaby obejmować surowce strategiczne.
Wodór odgrywa kluczową rolę w transformacji energetycznej Europy, stanowiąc jeden z filarów realizacji założeń Zielonego Ładu. Technologia ta umożliwia dekarbonizację sektorów przemysłowych trudnych do elektryfikacji, takich jak stalownictwo czy przemysł chemiczny, a także może służyć jako magazyn energii odnawialnej. Rozwój europejskiego rynku wodoru jest niezbędny do osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 roku i stopniowego uniezależnienia się od rosyjskich paliw kopalnych.